در این مقاله قصد داریم تا با دیتاسنتر سبز (Green Datacenter) آشنا شویم. همان‌گونه که قبلاً توضیح دادیم، دیتاسنتر مکانی متشکل از سیستم‌های شبکه‌ای است که سازمان‌ها و کسب‌وکارهای مختلف از آن جهت سازمان‌دهی، پردازش، ذخیره و انتشار حجم زیادی از داده‌ها استفاده می‌کنند. اما دیتاسنترها نیازمند منابع بسیار زیادی از انرژی برای تامین برق بوده و حرارت بسیار زیادی تولید می‌کنند و در نتیجه باعث آلودگی‌های زیست محیطی می‌شوند. این امر محققان را بر آن داشت که از دیتاسنتر سبز استفاده کنند.
دیتاسنتر سبز مخزنی برای ذخیره‌سازی، مدیریت و انتشار اطلاعات است که در آن سیستم‌های مکانیکی، الکتریکی، کامپیوتری و نور با بالاترین بازدهی و کمترین تاثیر بر روی محیط زیست طراحی شده‌اند. نحوه‌ی ساخت و عملکرد دیتاسنتر سبز متشکل از جدیدترین تکنولوژی‌ها و استراتژی‌ها در راستای محافظت از محیط زیست است.
برخی از ویژگی‌های دیتاسنترهای سبز:
ایجاد یک دیتاسنتر سبز در ابتدا ممکن است هزینه‌های زیاد در بر داشته باشد، اما در دراز مدت نحوه عملیات و نگهداری دیتاسنتر باعث کاهش هزینه‌ها و همچنین صرفه‌جویی در مصرف انرژی خواهد شد. یکی از مزیت‌های دیتاسنترهای سبز، استفاده از تکنولوژی مجازی‌سازی است. استفاده از سرورهای مجازی به‌جای سرورهای فیزیکی باعث کاهش مصرف برق خواهد شد.
مزیت دیگر دیتاسنترهای سبز، ارائه‌ی تسهیلات سبز به کارکنان در یک محیط کار سالم و راحت است. علاوه بر این، تسهیلات سبز باعث افزایش روابط کاری با جوامع محلی خواهد شد.
بر اساس پیش بینی‌ها انتظار می‌رفت بازار جهانی خدمات IT سبز تا پایان سال ۲۰۲۰ به حدود ۷.۲ میلیارد دلار برسد که این میزان نشان دهنده رشد سالانه نزدیک به ۶ درصد در این دوره است. این روند رشد تا حد زیادی ناشی از پیروی سازمان‌ها از الگوی دیتاسنترهای سبز است، که قصد دارند به کمک آن علاوه بر کاهش تولید آلایندگی کربن، افزایش هزینه‌های انرژی را نیز مدیریت کنند.
عوامل زیادی در صرفه جویی هزینه‌های دیتاسنتر و کاهش تاثیرات زیست محیطی نقش دارند. از آن جمله می‌توان به طراحی درست، مواد مورد استفاده، بازیافت پسماند و فناوری‌های جایگزین انرژی اشاره کرد. سازمان‌ها می‌توانند با پیروی از پنج گام زیر دیتاسنترهای سبز را با حداکثر بهره‌وری و بازگشت سرمایه راه اندازی کنند.
برای راه اندازی یک دیتاسنتر سبز باید یک برنامه ممیزی مدون برای مصرف انرژی اتخاذ شود. این برنامه ممیزی پایه هم یک ارزیابی از میزان استفاده و کارایی مصرف انرژی در لحظه را فراهم می‌کند، و هم یک معیاری را برای ارزیابی‌های آینده در اختیار مجموعه قرار می‌دهد تا به کمک آن بتوان برنامه ریزی بلند مدتی را اتخاذ کرد.
از آنجا که مرکز داده‌ها از سیستم‌ها و مجموعه‌های بهم پیوسته متنوعی تشکیل شده اند، بررسی دقیق هر یک از سیستم‌ها به صورت جداگانه و برای یافتن اختلال در زیرساخت‌ها بسیار مهم است. بدین ترتیب یک برنامه ممیزی پایه برای انرژی، تاثیر این ناکارآمدی را در میزان استفاده کلی سیستم ارزیابی می‌کند و به کمک راه حل‌ها یک طرح اصلاحی ملموس و قابل پیگیری را ترسیم می‌کند.
عوامل زیادی بر کاهش مصرف انرژی و کم کردن انتشار کربن موثر هستند، از جمله تراکم و فضای کمتر بنا و ساختمان، مصرف مواد با آلایندگی کمتر، بازیافت زباله و استفاده از منابع انرژی جایگزین برای تامین انرژی و خنک سازی. تغییراتی مانند به‌روزرسانی کمپرسورهای هوا، خاموش کردن سرورهای غیر فعال، خرد کردن کاغذ و جایگزین کردن منابع نور با چراغ‌های LED می‌تواند به مرور تاثیر قابل توجهی در این زمینه داشته باشد.
بیشتر سازمان‌ها در تلاشند تا با ساخت مراکز داده با استفاده از منابع تجدید پذیر محلی برای تامین انرژی سرور و همچنین ساخت و ساز بنا در مکان‌هایی که به طور طبیعی سرد هستند، تا حد امکان از هوای خنک طبیعی بهره برده و میزان صرفه جویی‌های خود را افزایش دهند. با توجه به بهره‌وری انرژی به طور خاص، تخمین زده می‌شود که این بهبود‌ها در مجموع باعث کاهش ۶۲۰ میلیارد کیلووات ساعت ۶۲۰B kWh بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ شده باشد.
با اینکه انتخاب محل استقرار و مواد اولیه مورد استفاده دیتاسنتر سبز، اثر قابل توجهی بر تاثیرات محیطی دارد. اما مصرف انرژی مرکز داده مهم‌ترین فاکتور در هزینه‌های متغیر به شمار می‌رود. بر اساس آمار مرکز گارتنر، هزینه‌های جاری برق به دلیل افزایش هزینه تولید هر کیلووات ساعت و همچنین افزایش تقاضا برای سرورهایی با چگالی مصرف بالا، به طور متوسط با ۱۰ درصد افزایش سالانه مواجه خواهد بود. در حال حاضر طبق این گزارش، هزینه برق ۱۰ درصد از OpEx یک دیتاسنتر را شامل می‌شود و پیش بینی می‌شود طی پنج سال آینده این میزان به ۱۵ درصد افزایش یابد.
برای کاهش مصرف برق دیتاسنتر، بسیار مهم است که مقدار انرژی مورد نیاز برای تامین انرژی تجهیزات IT خود را کاهش دهید. در حقیقت ۶۰ درصد از توان بار مصرفی، توسط سرورها مصرف می‌شود. برای کاهش این میزان مصرف انرژی، مدیران مراکز داده‌ها باید بر تلفیق و مجازی سازی، حذف سرورهای غیر فعال و جایگزینی سرورهای قدیمی با مدل‌های جدید تمرکز کنند.
با وجود اینکه که ساخت دیتاسنترها در محیط‌های به طور طبیعی سرد تاثیر قابل ملاحظه ای در سیستم سرمایشی دارد، مدیران تاسیسات دیتاسنتر می‌توانند با نصب سیستم‌های تهویه بهینه شده به جای منبع تغذیه‌ی سیستم سرمایشی، در خارج از سازه و در یک محیط طبیعی اثر این رویکرد را تقویت کنند. بهینه سازی سیستم تهویه مطبوع می‌تواند با استفاده از یک منبع خنک کننده جایگزین و همچنین تنظیم مداوم سرعت آن مطابق با نیازهای در لحظه، م تاثیر قابل توجهی در مصرف برق داشته باشد.
علاوه بر این، ساختارهای ایزوله که بخشی از تجهیزات دیتاسنتر هستند بیشترین گرما را تولید می‌کنند، که می‌توانند گرما را به قسمت‌های دیگر ساختمان منتقل کرده و مابقی آن را به صورت قیف به بیرون از ساختمان هدایت کنند.
راه حل‌های پیش ساخته دیتاسنتر با ارائه بسته‌های ماژولار برای مدیران دیتاسنتر، سبب تسریع در اجرای روند کسب و کار‌ها می‌شود. این راه حل‌های از پیش مهندسی شده پارامترهای خاصی از جمله سرعت، عملکرد، قابلیت اطمینان و کاهش هزینه را هدف قرار می‌دهند.
ماژول‌های پیش ساخته هم قابلیت پیش بینی اجرای فرایند را افزایش می‌دهند و هم اختلالات سازمانی در روند ساخت را به حداقل می‌رسانند، زیرا عمده فرایند ساخت در کارخانه اتفاق می‌افتد و نه به صورت میدانی. علاوه بر این مراکز داده ماژولار، مانند دیتاسنترهای موجود در کانتینرهای قابل حمل، ضمن صرفه جویی در منابع و فضای مورد نیاز برای ایجاد یک دیتاسنتر کاملاً جدید، انعطاف پذیری بیشتری را برای تامین نیازهای محاسباتی سازمان‌ها ارائه می‌دهند. معمولاً پس از خرید، فروشنده ماژول‌ها را طی بازه زمانی ۱۲ الی ۱۶ هفته، تنظیم و تست می‌کند و سپس به مشتری تحویل می‌دهد.
ساخت یک دیتاسنتر سبز با شناسایی و رفع ناکارآمدی‌های زیرساخت‌ها آغاز می‌شود. در دیتاسنتر سبز انتخاب‌های هوشمندانه در مورد مواد اولیه سبز که سازگار با محیط هستند و همچنین ویژگی‌های محل استقرار نیز در طول زمان تاثیر قابل توجهی در عملکرد دیتاسنتر سبز خواهد داشت. اولویت گذاری برای کاهش مصرف برق مرکز داده، عمده صرفه جویی در هزینه‌های مربوط به طراحی سبز را به همراه خواهد داشت، و راه‌حل‌های پیش ساخته ماژولار ضمن افزایش بازدهی می‌توانند با کمترین اختلال نصب شوند. با پیروی از این پنج گام، مدیران تاسیسات دیتاسنتر می‌توانند هم در کاهش تاثیرات زیست محیطی و هم در کاهش هزینه‌های مصرف برق پیشرفت چشمگیری داشته باشند.
طرفداران محیط زیست، روزانه در حال افزایش فشار خود بر روی سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف هستند و عموم دولت‌ها هم طرح‌های تشویقی زیادی را برای استفاده از تکنولوژی‌های سبز ارائه می‌دهند. دیتاسنترهای فعلی حدود ۳ درصد از برق دنیا را مصرف می‌کنند که برابر با حدود ۳۰ گیگاوات انرژی در سال است. میزان کربن تولید شده در یک دیتاسنتر ۱۰ مگاواتی می‌تواند بین ۳ تا ۱۳۰ میلیون کیلوگرم گاز Co2 تولید کند. کاهش این مقدار کربن از طریق افزایش کارایی و استفاده از انرژی تجدید پذیر میسر است. کاهش مصرف برق در دیتاسنترها به‌معنی کاهش هزینه‌ها و همچنین کاهش منابع انرژی خواهد بود.
یکی از اصلی‌ترین خط مشی‌های شرکت فناوران شبکه سینداد کمک به حفاظت از محیط زیست است. در همین راستا سرورهای سینداد در آمریکا در دیتاسنتر سبز مستقر شده اند. امیدواریم تا بتوانیم به‌نوبه‌ی خود به حفاظت از محیط زیست کمک کنیم.
سینداد یعنی هدیه‌ی سیمرغ، یا فرزند سیمرغ؛ به عبارتی یعنی خود سیمرغ، با همه ی شگفتی هایش، اما جوانتر و سرزنده تر. و این چیزی است که ما سعی می کنیم در سینداد باشیم. از سال ۱۳۸۵ دانش مان را به صورت خدماتی در حوزه ی هاستینگ، شبکه و تولید نرم افزار در اختیار مشتریان مان قرار داده ایم و به این افتخار می کنیم که تک تک آنها تا به امروز همراه ما مانده اند. باور داریم که سینداد صرفاً یک شرکت نیست، بلکه نوعی باور است به ارائه ی شگفت انگیز از هر چیز.
