مصرف انرژی در دیتاسنترهای جهانی به قدری زیاد است که اگر تمام سایت‌های دیتاسنترهای جهان در یک کشور باشند، رتبه پنجم مصرف انرژی را به خود اختصاص می‌دهند. به رغم چنین مقادیر زیادی از مصرف انرژی توسط دیتاسنترها، بسیاری از سازمان‌ها در ابداع راه‌های جدیدی برای افزایش بهره‌وری انرژی، کاهش انتشار کربن و کاهش هزینه‌های عملیاتی پیشرو هستند و رویکردهای سبز و دوستدار محیط زیست را اتخاد کرده‌اند که کمترین میزان انتشار کربن و تأثیر در تغییرات جوی را به دنبال دارند.
بسیاری از دیتاسنترها در سرتاسر جهان تلاش می کنند در کاهش اثرات زیست محیطی خود پیشرو باشند، به طوری که موفق شده‌اند عصر جدیدی از پایداری را پیش ببرند. دیتاسنترها به دلیل نوآوری‌های خود در عرصه پایداری شایسته توجه گسترده هستند. آنها برخی از بهترین معیارهای «توان مصرفی انرژی» (PUE) را در جهان دارند و به طور فعال اقداماتی را برای کاهش هرگونه تأثیر بالقوه زیست محیطی انجام می‌دهند.
در این یادداشت چند دیتاسنتر برتر جهان در زمینه رعایت اصول زیست سازگار، معرفی شده‌اند.
دیتاسنتر لینکدین در هیلزبورو، اورگان قرار دارد و با نام LOR1 شناخته می‌شود
این دیتاسنتر در قسمت پشت دارای درهایی برای تبادلات حرارتی به منظور پشتیبانی رک‌هایی است که تراکم آن به ۳۲ کیلووات می‌رسد، مهار حرارت در این دیتاسنتر به‌گونه‌ای صورت می‌پذیرد که در راهروهای دیتاسنتر هوای گرم یا سرد وجود ندارد.
این تأسیسات به صورت ۱۰۰ درصد با انرژی تجدیدپذیر کار می‌کند و به جای استفاده از انرژی برای ایجاد هوای سرد از یک اکونومایزر (نوعی مبدل حرارتی) پیشرفته کنار آب استفاده می‌کند که با حسگرهای هوای بیرون ارتباط برقرار می‌کند تا بتواند از آب و هوای طبیعی و خنک ایالت اورگان برای خنک سازی بهره بگیرد.
دیتاسنتر مایکروسافت که از آن با عنوان پروژه ناتیک (Project Natick) یاد می‌کنند، زیر آب‌های مجموعه جزایر اورکنی در اسکاتلند مستقر شده است.
مایکروسافت در سال ۲۰۱۵ یک دیتاسنتر را به مدت چند ماه در ساحل کالیفرنیا زیرآب قرار دارد تا مشخص شود که آیا کامپیوتر‌ها در این محیط دوام خواهند آورد یا خیر؟ بعد از این آزمایش، شرکت مایکروسافت پروژه جدیدی را در سال ۲۰۱۸ با نام «ناتیک» آغاز کرد که در آن دیتاسنتری را به شکل کپسول به اعماق آب‌های اسکاتلند فرستاد. در سال ۲۰۲۰، محققان مایکروسافت کپسول سرورهای خود را از آب خارج کردند و به این نتیجه رسیدند که مفهوم دیتاسنتر زیرآب نظر لجستیکی، زیست محیطی و اقتصادی می‌تواند کاربردی باشد.
دیتاسنتر زیردریایی نسبت به دیتاسنترهای موجود در خشکی هشت برابر کمتر دچار نقص می‌شود. کاهش نقص‌ها اهمیت بالایی دارد، زیرا تعمیر سرور زیردریایی فرایند دشوار و زمان‌بری خواهد بود.
شرکت مایکروسافت از تبخیر سطحی برای خنک نگه‌داشتن دیتاسنترها استفاده می‌کند. عمق ۱۰ الی ۲۰۰ کیلومتری دارای دمای ۱۴ تا ۱۸ درجه سانتیگراد است و می‌توان از این دما برای خنک نگه‌داشتن تجهیزات استفاده کرد.
نسل نخست پروژه ناتیک به قدری موفقیت‌آمیز بود که یک دیتاسنتر دیگری که ۴ برابر بزرگ‌تر از نسخه اولیه بود در دستور ساخت مایکروسافت قرار گرفت.
شرکت گوگل در سال ۲۰۱۴ پروژه هوش مصنوعی شرکت DeepMind را به مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار خریداری کرد و از آن زمان تاکنون از این فناوری برای بهینه‌سازی انرژی دیتاسنترهای خود استفاده کرده است که نتیجه آن ۴۰ درصد کاهش مصرف انرژی بود.
پروژه DeepMind در هر پنج دقیقه اطلاعات را از هزاران حسگر زیست محیطی دریافت می‌کند و شبکه‌های عصبی را با آن تغذیه می‌کند تا ترکیب‌های مختلفی که بر مصرف انرژی تأثیرگذار می‌شوند را پیش‌بینی کند. DeepMind همجنین، اقدامات ایده‌آل را شناسایی کرده و آن را به مرکز داده‌ها ارسال می‌کند تا سیستم محلی آنها را تأیید و اجرا کند.
اپل با شرکتی به نام «ان وی انرژی» یک مزرعه خورشیدی که ۲۰۰ مگاوات انرژی برق تجدید پذیر برای دیتاسنتر خود در شهر رنو در ایالت نوادا تولید می‌کند، همکاری دارد. آنها قصد دارند تا ۵ مگاوات از این انرژی خورشیدی را به مشتریان حقیقی و حقوقی اختصاص دهند.
فیس‌بوک متعهد شده است تا ۱۰۰ درصد به انرژی‌های تجدید پذیر دسترسی پیدا کند. از این‌رو برای رسیدن به هدف خود در سایت پاپیلیون، در ایالت نبراسکا موفق به تولید ۱۰ مگاوات انرژی از مزرعه بادی شده است که در مساحتی حدود ۱۴۳ کیلومتر مربع ۵۵ توربین آن را تولید می‌کنند.
از سال ۲۰۱۸، توان مصرفی انرژی (PUE) فیس‌بوک در تمام سایت‌های سراسر دنیا ۱.۱۱ بوده است.
سوئیچ که از سال ۲۰۱۶ به طور ۱۰۰درصد از انرژی‌های تجدید پذیر استفاده می‌کند، تمام نمرات A را از آخرین گزارش صلح سبز (Greenpeace Clicking Clean) دریافت کرده است که این میزان بالاترین امتیاز ممکن برای هر سازمانی محسوب می‌شود.
سوِئیچ دو نیروگاه خورشیدی در نوادا ساخت که ۱۷۹ مگاوات انرژی تجدید پذیر را تأمین می‌کند و ۲۶۵۰۰۰ تن انتشار کربن را حذف می‌کند، رقمی که معادل انتشار کربن ۵۰۰۰۰ خودرو است.
این شرکت کولوکیشن به توسعه فناوری کمک کرد که مواد شیمیایی را از سیستم‌های خنک‌کننده حذف می‌کند، تا بیش از ۴۰۰ درصد صرفه‌جویی در مصرف آب را افزایش می‌دهد و در عرض سه سال بیش از ۱۵۵ میلیون گالن آب صرفه‌جویی می‌کند.
سایت خطوط هوایی یونایتد شیکاگو از فناوری انتقال حرارت هوا به هوا KyotoCooling برای به حداکثر رساندن ساعات خنک‌سازی و کاهش مصرف انرژی تا ۴۲۰ میلیون کیلووات ساعت در طول ۱۰ سال استفاده می‌کند.
در دهه آینده، این فناوری باعث صرفه‌جویی ۳۸ میلیون دلاری خطوط هوایی یونایتد در هزینه‌های عملیاتی، صرفه‌جویی در ۱۱۹ میلیون گالن آب و کاهش انتشار کربن تا بیش از ۲۵۰۰۰۰ تن خواهد شد.
این دیتاسنتر استخراج بیت کوین از خنک‌کننده غوطه‌ور دو فاز استفاده می‌کند که سخت‌افزار آن در یک مخزن ۳M™ Novec™ Engineered Fluid قرار دارد و نقطه‌جوش پایینی دارد که به ۱۴۲ درجه فارنهایت می‌رسد. سخت‌افزار مایع را گرم می‌کند و باعث جوشیدن آن می‌شود و بخار حاصل از آن گرما را از اجزای سخت‌افزار خارج می‌کند. سپس بخار در یک کویل کندانسر خنک می‌شود و بدون استفاده از پمپ به مخزن بازمی‌گردد.
شرکت بیت فری با سیستم خنک‌سازی نوآورانه و مبتکرانه خود تا ۹۵ درصد موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شود.
آزمایشگاه ملی انرژی تجدید پذیر با جایگزینی ۹۰ درصد از سرورهای قدیمی خود با سرورهای تیغه‌ای که از فن‌های سرعت متغیر و منابع تغذیه کارآمد استفاده می‌کنند و همچنین مجازی کردن ۷۰ درصد از محیط سرورهای خود موجب کارآمدی منابع تغذیه می‌شود.
همچنین آزمایشگاه ملی انرژی تجدید پذیر از تکنیک‌های خنک‌سازی با انرژی پایین استفاده می‌کند که تا ۹۶ درصد مصرف انرژی را کاهش می‌دهند، ۸۲ هزار دلار در خدمات شهری صرفه‌جویی می‌کند و سالانه موجب حذف ۳ میلیون پوند انتشار کربن می‌شود.
سایت ورن گلوبال که در یک پایگاه نظامی سابق ناتو در شهر ریکیاویک مستقر شده، انرژی خود را به طور کامل از بخار گرمای زمین و برق آبی رودخانه‌های یخی تأمین می‌کند و تنها از ۱۰ درصد ظرفیت انرژی موجود در سیستم‌های خود استفاده می‌کند و برای خنک‌سازی نیز از دمای هوای محلی استفاده می‌کند که امکان خنک‌سازی با هوای آزاد را در ۳۶۵ روز سال فراهم می‌کند.
شرکت کره‌ای LG CNS به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های شرکت LG از خروج هوای داغ به سبک دودکش و از یک سیستم خنک‌کننده به نام (Built-Up Outside Air Cooling System) برای استفاده بهینه از انرژی استفاده می‌کند.
این شرکت نرم افرازی را به نامSmart Green Platform توسعه داده است تا به طور خودکار سیستم خنک‌سازی خود را کنترل کرده و سالانه خنک‌سازی‌های خود را در طول هشت ماه به طور رایگان انجام دهد.
در سال ۲۰۱۴، شرکت LG CNS جایزه Brill Efficiency را در عرصه طراحی به دست آورد و در جایگاه برترین دیتاسنترها که مصرف بهینه انرژی را مدنظر قرار دارند و تنها ۰.۱ درصد از دیتاسنترها را تشکیل داده‌اند قرارگرفته است.
دیتاسنتر Lefdal Mine در یک معدن متروکه که تغییر کاربری یافته مستقرشده است و از آب نزدیک یک آبدره (fjord) برای خنک‌سازی و تولید ۳۵۰ مگاوات انرژی استفاده می‌کند. میزان انتشار کربن انرژی استفاده‌شده در این دیتاسنتر صفر و استفاده از آب نیز در این دیتاسنتر صفر خالص اعلام شده است.
دیتاسنتر گرین هاوس دیتا که امروز به نام Lunavi شناخته می‌شود
آب‌وهوای طبیعی خنک و خشک وایومینگ، این منطقه را برای خنک‌سازی رایگان در تمام طول سال ایده‌آل کرده است. این مکان نیز به دلیل امنیت جغرافیایی منطقه انتخاب شده است.
سایت Green House Data در شهر شاین ۷۵ درصد کارآمدتر از میانگین ملی است و ۱۰۰٪ درصد انرژی آن توسط اعتبار انرژی تجدید پذیر بادی جبران می‌شود.
دیتاسنتر شرکت آیرون ماونتین که در ۲۲۰ فوتی زیر سطح زمین قرار دارد با دیوارها و سقف‌های سنگ آهک در یک معدن متروکه
احاطه شده است که به طور طبیعی گرما را جذب کرده و دمای ثابتی در حدود ۵۲ درجه فارنهایت ایجاد می‌کند.
از جمله مزایای این تسهیلات منحصربه‌فرد، یک دریاچه زیرزمینی است که به طور طبیعی و کارآمد آب خنک را بدون استفاده از چیلر در اختیار دیتاسنتر قرار می‌دهد. علاوه بر این، نور بیرون از طریق یک لوله سقفی بلند به داخل تأسیسات تابیده می‌شود که یک منبع گرما را کاهش می‌دهد.
مرکز ملی داده برف و یخ از خنک‌کننده تبخیری غیرمستقیم استفاده می‌کند تا میزان مصرف انرژی خود را تا ۹۰ درصد نسبت به تهویه هوای سنتی با کمپرسور کاهش دهد. این فناوری همچنین هیچ رطوبتی به‌جا نمی‌گذارد و هزینه نگهداری آن اندک است.
پنل‌های خورشیدی هوشمند و کنترل انرژی هوشمند این دیتاسنتر تا ۷۰ درصد به صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک می‌کند.
سازمان‌هایی که در این یادداشت به معرفی رویکردهای سبزشان نسبت به عدم باقی گذاشتن اثر زیست‌محیطی آنها پرداختیم به حداکثر رساندن بهره‌وری انرژی در دیتاسنتر خود را در اولویت قرار داده‌اند. مدیران دیتاسنترها که می‌خواهند از الگوی این سازمان‌ها برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه‌ها پیروی کنند، می‌توانند از یک نرم‌افزار برای هدایت رفتار کارآمد کمک بگیرند، چرا که وقتی نمی‌توانید آنچه را که اندازه‌گیری نمی‌کنید مدیریت کنید، به تبع نظارت و اطلاعات لازم را برای مصرف هوشمند انرژی را در اختیار ندارید. بررسی میزان مصرف انرژی، محاسبه توان مصرفی انرژی و اجرای طرح‌های سبز، اجتناب از اتلاف انرژی و شناسایی وضعیت انرژی مصرفی هر دستگاه در این میان می‌تواند اثربخش باشد تا به‌راحتی نقاط ضعف شناسایی و رفع شوند.
برای مطالعه بیشتر: دیتاسنتر سبز؛ معیارهای سنجش و راهکارها
سینداد یعنی هدیه‌ی سیمرغ، یا فرزند سیمرغ؛ به عبارتی یعنی خود سیمرغ، با همه ی شگفتی هایش، اما جوانتر و سرزنده تر. و این چیزی است که ما سعی می کنیم در سینداد باشیم. از سال ۱۳۸۵ دانش مان را به صورت خدماتی در حوزه ی هاستینگ، شبکه و تولید نرم افزار در اختیار مشتریان مان قرار داده ایم و به این افتخار می کنیم که تک تک آنها تا به امروز همراه ما مانده اند. باور داریم که سینداد صرفاً یک شرکت نیست، بلکه نوعی باور است به ارائه ی شگفت انگیز از هر چیز.
